تحلیل رفتار زیست‌محیطی عشایر پیش و پس از اجرای طرح جایکا مطالعة موردی: بخش بازفت استان چهارمحال و بختیاری

نویسندگان

  • داوود مهدوی استادیار. گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران ، ایران
  • رضا مهاجر استادیار گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور،تهران،ایران
چکیده مقاله:

امروزه بحران‌های زیست‌محیطی به طرز نگران‌کننده‌ای زندگی انسان را تهدید کرده است؛ تا حدی که حیات انسان و سایر موجودات کرة خاکی را به مخاطره انداخته است. نگاهی گذرا به وضعیت محیط زیست در دهه‌های اخیر نشان می‌دهد فعالیت‌ها و رفتارهای انسانی، مؤثرترین و مهم‌ترین علل تغییرات زیست‌محیطی است. در این بین مؤثرترین گام برای حفظ محیط زیست، ارزیابی رفتار و عملکرد مردم در رسیدن به اصول اولیة زندگی پایدار است. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی سنجش رفتارهای زیست‌محیطی عشایر پیش و پس از ایجاد طرح مدیریت مشارکتی جنگل و مرتع (جایکا) در بخش بازفت استان چهارمحال و بختیاری است. این پژوهش از نوع کاربردی و از حیث روش‌شناسی، توصیفی- تحلیلی برمبنای شیوة پیمایش است. برای گردآوری اطلاعات لازم از بررسی‌های کتابخانه‌ای و مطالعات میدانی استفاده شده است. جامعة آماری این پژوهش دو گروه عشایر و مدیران محلی (دهیار و شورای اسلامی) ساکن در پنج روستای مطالعه‌شده است؛ شامل تبرک سفلی، گزستان، مازه‌رشته، دورک سفلی و طارم که طرح جایکا در آنها اجرا شده است. نمونة آماری براساس جمعیت خانوار عشایری ساکن در این 5 روستا و با استفاده از فرمول کوکران تعداد 210 خانوار انتخاب شد. پرسش‌نامه را نیز آنها تکمیل کردند و از گروه مسئولان تعداد 15 نفر به‌صورت تمام‌شماری انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها آزمون‌های آماری توصیفی و آزمون‌هایی همچون یومن–ویتنی، کروسکال- والیس و ویلکاکسون به کار رفت. یافته‌ها نشان داد رفتار زیست‌محیطی عشایر پس از اجرای طرح جایکا نسبت به قبل به‌طور مشخصی بهبود یافته است؛ به‌طوری‌که میانگین رفتارهای زیست‌محیطی عشایر در پیش از اجرای طرح جایکا، 9/1 و در پس از اجرای آن، 46/3 به دست آمد. همچنین نتایج نشان داد تفاوت معناداری در رفتارهای اجتماعی و فرهنگی زیست‌محیطی عشایر روستاهای مطالعه‌شده پیش و پس از اجرای طرح جایکا وجود دارد. در مقالة حاضر برای نخستین‌بار رفتارهای زیست‌محیطی عشایر پیش و پس از اجرای طرح جایکا (که برای نخستین‌بار در کشور اجرا شده) سنجیده و ارزیابی شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مقاله کوتاه علمی: تجزیه و تحلیل اقتصادی پرورش میش در عشایر استان چهارمحال و بختیاری

در این تحقیق خصوصیات تولیدی، تولیدمثلی، مدیریتی و اقتصادی حاصل از رکوردگیری شش گله گوسفند لری بختیاری به ظرفیت 1228 رأس میش مولد در طول یک چرخه تولید سالانه در سامانه عشایری برای شناسایی عملکرد صفات و تجزیه اقتصادی پرورش میش در عشایر استان چهارمحال و بختیاری مورد استفاده قرار گرفت. پس از ارزیابی اقتصادی، آزمون حساسیت درآمد نسبت به تغییرات میزان تولید و متغیرهای اقتصادی واحد پرورشی نیز بررسی شد....

متن کامل

The Study of Stressful Factors in Clinical Education for Nursing Students Studying in Nursing and Midwifery College in Khorramabad

کچ هدي پ شي مز هني فده و : شزومآ لاب يني شخب ساسا ي شزومآ مهم و راتسرپ ي تسا . و هنوگ ره دوج لکشم ي شزومآ رد لاب يني ، آراک يي هدزاب و ا ني شزومآ زا شخب راچد ار لکشم م ي دنک . فده اب رضاح شهوژپ سررب ي لماوع سرتسا از ي شزومآ لاب يني رد وجشناد ناي راتسرپ ي هدکشناد راتسرپ ي و يامام ي ماـجنا داـبآ مرـخ تسا هتفرگ . شور و داوم راک : رضاح هعلاطم کي هعلاطم صوت يفي عطقم ي تسا . د...

متن کامل

The effect of cyclosporine on asymmetric antibodies and serum transforming growth factor beta1 in abortion-prone model of mice CBA/J x DBA/2

كچ ي هد فده و هقباس : ي ک ي طقس زورب للع زا اه ي ،ررکم ا لماوع تلاخد ي ژولونوم ي ک ا رد ي ن قم طققس عون ي وراد دقشاب ي س ي روپسولک ي ،ن ح لدم رد طقس شهاک بجوم ي ناو ي CBA/j×DBA/2 م ي تنآ ددرگ ي داب ي اه ي ان و راققتم TGF-β لماوع زا عت مهم يي ن گلماح تشونرس هدننک ي سررب روظنم هب رضاح هعلاطم تسا ي ات ث ي ر اس ي روپسولک ي ن م رب ي از ا ي ن تنآ عون ي داب ي س و اه ي اکوت ي ن TGF...

متن کامل

مطالعة مردم‌شناسی وریس‌بافی عشایر بختیاری

در جامعة امروزی پیشرفت فناوری و تغییر  سبک زندگی باعث شده برخی از اشیا کاربرد گذشته خود را نداشته باشند، اما همواره به‌عنوان محصولات فرهنگی دارای ارزش باشند. یکی از این محصولات فرهنگی وریس بختیاری است که با توجه به تحولات سبک زندگی عشایر بختیاری دیگر کاربری ندارد، اما از حیث زیبایی و ارتباط با ابعاد فرهنگی اجتماعی جامعة عشایر دارای اهمیت است. در نتیجه مطالعة آن در راستای گشودن لایه‌های پنهان فر...

متن کامل

مقاله کوتاه علمی: تجزیه و تحلیل اقتصادی پرورش میش در عشایر استان چهارمحال و بختیاری

در این تحقیق خصوصیات تولیدی، تولیدمثلی، مدیریتی و اقتصادی حاصل از رکوردگیری شش گله گوسفند لری بختیاری به ظرفیت 1228 رأس میش مولد در طول یک چرخه تولید سالانه در سامانه عشایری برای شناسایی عملکرد صفات و تجزیه اقتصادی پرورش میش در عشایر استان چهارمحال و بختیاری مورد استفاده قرار گرفت. پس از ارزیابی اقتصادی، آزمون حساسیت درآمد نسبت به تغییرات میزان تولید و متغیرهای اقتصادی واحد پرورشی نیز بررسی شد....

متن کامل

ارزیابی توزیع فضایی مؤلّفه‌های توسعة صنعتی (مطالعة موردی: شهرستان‌های استان چهارمحال و بختیاری)

تحلیل و مقایسة سطح برخورداری از امکانات و شناخت نابرابری‌ها و بی‌تعادلی‌ها در چارچوب محدوده‌های جغرافیایی مختلف و در نتیجه پی بردن به ضعف‌ها و اختلاف‌های موجود و سیاست‌گذاری برای رفع آنها از اهمّیّت بسیاری برای شناخت مناطق مختلف از لحاظ توسعه‌یافتگی برخوردار است. در همین راستا، رتبه‌بندی صنعتی یکی از راه‌های بررسی روند تغییرات در توسعة صنعتی استان‌های کشور است که سال‌هاست از طرف سازمان مدیریت و ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 4

صفحات  83- 108

تاریخ انتشار 2019-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023